Pocą ci się ręce i masz problemy z koncentracją? Wielu początkujących kierowców odczuwa za kierownicą stres. To, co dla jednych jest przyjemnością i relaksem, innym kojarzy się obezwładniającym lękiem przed niespodziewaną utratą kontroli nad pojazdem. Dzieje się tak głównie z powodu zbyt małego doświadczenia za kółkiem, a czasem błędów instruktora w szkole jazdy. Psychologowie radzą, aby w takich sytuacjach nie rezygnować z prowadzenia auta.
Aby nie stwarzać niebezpieczeństwa na drodze, kierowca powinien być skupiony na jeździe. Nadmierne zdenerwowanie może powodować dezorientację, a wraz z nią potliwość i dyskomfort. W skrajnych przypadkach lęk może całkowicie uniemożliwić samodzielną jazdę.
Pierwsze doświadczenia na drodze
Stres przed jazdą samochodem jest lękiem, który może dotknąć zarówno początkujących kierowców, jak i osoby z dłuższym stażem za kierownicą. Najczęściej dotyczy świeżo upieczonych kierowców, którzy dopiero co ukończyli kurs prawa jazdy i zdali egzamin na prawo jazdy.
Początkujący kierowcy obawiają się manewrów na ruchliwych skrzyżowaniach, jazdy z dużą prędkością, niesprzyjających warunków pogodowych, wyjazdu ze swojego miasta, jazdy z pasażerami czy ruchu na autostradach. W skrajnych przypadkach strach przybiera formę amaksofobii, czyli patologicznego lęku przed prowadzeniem pojazdu, skutkującego w skrajnych przypadkach całkowitą rezygnacją z samodzielnego prowadzenia auta.
Przyczyny lęku zależą od indywidualnych cech kierowcy, do których można zaliczyć temperament oraz zdolność do radzenia sobie ze stresem. W niektórych przypadkach nasilają go złe doświadczenia podczas nauki jazdy. Nieprofesjonalny instruktor zamiast budować pewność siebie za kierownicą może prowokować u kursanta większy stres. Doświadczeni nauczyciele jazdy rekomendują więc wybieranie sprawdzonych szkół, gdzie nacisk kładziony jest na komfort i indywidualne podejście do klienta.
Rola instruktora w nauce jazdy
Na instruktorze nauki jazdy spoczywa wielka odpowiedzialność. Jego zadaniem jest nie tylko przekazanie kursantowi wiedzy i umiejętności potrzebnych do prowadzenia pojazdu, ale mentalne przygotowanie do egzaminu i samodzielnej jazdy już w roli pełnoprawnego kierowcy. Dlatego instruktor musi mieć odpowiednie kwalifikacje psychologiczno-pedagogiczne, dzięki którym proces nauczania będzie przebiegał prawidłowo i efektywnie.
Rolą instruktora w trakcie szkolenia jest również wskazanie uczniowi jego mocnych i słabych stron, co pomoże mu w ocenie swoich predyspozycji w kierowaniu pojazdem. Od tego, jak uczeń będzie postrzegał siebie, swoją wiedzę, umiejętności oraz kondycję psychiczną będą zależały podejmowane przez niego działania w ruchu drogowym. Rolą instruktora jest uświadomienie podopiecznym, że nawet po zdobyciu uprawnień do kierowania pojazdami konieczna jest defensywna jazda dla początkujących.
Stres a prowadzenie auta
Lęk po ukończeniu kursu prawa jazdy jest zjawiskiem powszechnym i naturalnym. Młody kierowca ma za sobą najwyżej kilkadziesiąt godzin jazdy, gdy jego głównym zadaniem było przygotowanie się do egzaminu. Tymczasem w prowadzeniu auta liczą się wypracowane nawyki, które wymagają czasu, jak również skupienie na sytuacji panującej na drodze.
Samodzielne poruszanie się po drogach, szczególnie w ruchu miejskim, to nowe doświadczenie, które wymaga czasu, aby poczuć się pewnie. Nie wszyscy jednak reagują tak samo – niektóre osoby odczuwają lęk bardziej intensywnie. Może się to przejawiać przyspieszonym biciem serca, drżeniem i poceniem się dłoni, napięciem mięśni czy problemami z koncentracją.
Praktyczne porady dla nowych kierowców
Jak oswoić się z jazdą? Pokonanie stresu przed jazdą samochodem wymaga pracy nad sobą i zastosowania konkretnych metod. Z pewnością pomagają regularne ćwiczenia w spokojnym tempie, najlepiej poza godzinami szczytu, które pozwolą zyskać pewność siebie. Należy unikać presji, nie pozwalając, aby inni pasażerowie komentowali jazdę w sposób, który prowokuje niepewność.
Zacznij od prostych tras, wybierając znane i mniej ruchliwe trasy, które budzą mniejszy niepokój. Pracuj nad koncentracją, gdyż techniki oddechowe i relaksacyjne pomagają obniżyć napięcie przed jazdą. Jak uniknąć paniki na drodze? Dobrym pomysłem na walkę ze stresem za kółkiem jest dokładne zaplanowanie trasy. Przeanalizowanie całego odcinka pomoże zachować spokój, gdyż nie będziemy zaskoczeni, gdy na trasie pojawia się rondo.
Kursy doszkalające dla kierowców
Warto, aby pierwsze godziny za kółkiem po zaliczeniu egzaminu na prawo jazdy spędzić w towarzystwie doświadczonego kierowcy. Asysta osoby, która przejechała już wiele tysięcy kilometrów i zajmie fotel pasażera bywa pomocna. Dzięki temu na bieżąco uzyskasz porady i skorygujesz ewentualne błędy. Wybierz cierpliwego kierowcę z empatią, który rozumie, że wybraliście się na wspólną przejażdżkę po to, by udało ci się nabrać pewności siebie i potrzebujesz jak najwięcej samodzielności.
Dla osób, które chcą doszlifować umiejętności dobrym rozwiązaniem są dodatkowe jazdy pod okiem doświadczonego instruktora. W niektórych szkołach pracują nauczyciele specjalizujący się w jazdach doszkalających przeznaczonych dla osób, które chcą nabrać pewności siebie po zaliczeniu egzaminu. Instruktor kładzie szczególny nacisk na technikę jazdy samochodem, która jest kluczowa w utrwalaniu dobrych nawyków.
Jazdy doszkalające mogą odbywać się w twoim własnym samochodzie, co jest dodatkową zaletą zajęć. Standardowe “elki” to samochody posiadające tylko podstawowe wyposażenie. Prowadzenie pojazdu wyposażonego w nowoczesne systemy to zupełnie inne doświadczenie.