Autostrada to droga szybkiego ruchu zaprojektowana tak, by zapewnić maksymalną płynność jazdy i bezpieczeństwo przy dużych prędkościach. W odróżnieniu od zwykłych tras nie ma na niej skrzyżowań jednopoziomowych, przejść dla pieszych ani sygnalizacji świetlnej. Prowadzi się po niej bez przerwy na światła, w jednym kierunku, a wjazdy i zjazdy odbywają się wyłącznie poprzez specjalne węzły komunikacyjne. Dla początkującego kierowcy może to oznaczać zarówno komfort, jak i stres – szczególnie jeśli nie miał jeszcze okazji jechać autostradą w ramach kursu na prawo jazdy.

Wjazd na autostradę – zachowaj czujność

Pierwszym wyzwaniem jest sam moment włączania się do ruchu. Drogi wjazdowe, tzw. pasy rozbiegowe, pozwalają na nabranie odpowiedniej prędkości i bezpieczne włączenie się do jazdy. Nowi kierowcy często popełniają tu błąd – albo zbyt wcześnie próbują się włączyć, albo za długo jadą pasem rozbiegowym bez decyzji. Należy pamiętać, że to osoba wjeżdżająca ma obowiązek ustąpić pierwszeństwa, ale też musi zadbać o płynność – zatrzymywanie się na końcu pasa rozbiegowego to jedna z najgroźniejszych sytuacji. Najlepszą praktyką jest dynamiczne przyspieszenie do prędkości zbliżonej do tej, którą jadą samochody na prawym pasie, obserwacja lusterek i płynne włączenie się do ruchu.

Poruszanie się po pasach – złota zasada prawego pasa

Na autostradzie obowiązuje zasada jazdy prawym pasem. Lewy służy wyłącznie do wyprzedzania – i to powinno być krótkotrwałe. Niestety wielu kierowców „przykleja się” do środkowego lub lewego pasa, co nie tylko jest wykroczeniem, ale też stwarza zagrożenie i powoduje zatory. Nowy kierowca powinien pamiętać, że poruszanie się niezgodnie z zasadą prawego pasa może skutkować mandatem, ale przede wszystkim – wpływa negatywnie na bezpieczeństwo ruchu.

Bezpieczny odstęp – nie jedź na zderzaku

Wielu początkujących kierowców, próbując utrzymać tempo jazdy, nieświadomie skraca dystans do poprzedzającego pojazdu. Tymczasem przy prędkości autostradowej reakcja i droga hamowania wydłużają się znacząco. Zaleca się zasadę „dwóch sekund” – wystarczy obserwować punkt, który minął pojazd przed nami, i sprawdzić, czy nasz samochód mija go po co najmniej dwóch sekundach. W złych warunkach pogodowych ten czas należy zwiększyć. Zachowanie odpowiedniego odstępu to podstawowy warunek bezpiecznej jazdy po autostradzie.

Kiedy i jak wyprzedzać?

Wyprzedzanie na autostradzie powinno być szybkie, zdecydowane i przeprowadzone zgodnie z przepisami. Zanim rozpoczniesz manewr, upewnij się w lusterkach, że nikt nie znajduje się w martwym polu, a na lewym pasie nie zbliża się pojazd z dużą prędkością. Po wykonaniu manewru natychmiast wróć na prawy pas. Nie wolno wyprzedzać z prawej strony, nawet jeśli ktoś nie zjeżdża z lewego pasa – takie zachowanie może zaskoczyć innego kierowcę i doprowadzić do kolizji.

Prędkość na autostradzie

Na polskich autostradach obowiązuje ograniczenie do 140 km/h, ale nie oznacza to, że zawsze należy jechać z maksymalną prędkością. Kluczowe jest dostosowanie tempa do warunków – np. podczas deszczu, mgły czy dużego ruchu warto zwolnić. Dla początkującego kierowcy komfortowa i bezpieczna prędkość to często okolice 110–120 km/h, co wciąż jest zgodne z przepisami i pozwala na swobodne przemieszczanie się.

Na co uważać?

Mimo że autostrady uchodzą za najbezpieczniejsze drogi, nie są wolne od zagrożeń. Gwałtowne hamowanie, zajeżdżanie drogi, czy nieprawidłowe używanie świateł awaryjnych mogą doprowadzić do poważnych incydentów. Również nagłe manewry przy wysokiej prędkości (np. ominięcie przeszkody) mogą skończyć się utratą kontroli nad pojazdem. Ważne jest, by zachować spokój, unikać gwałtownych ruchów kierownicą i zawsze sygnalizować swoje zamiary odpowiednio wcześniej.

Psychika za kierownicą

Pierwsza jazda autostradą może wywołać stres – szczególnie jeśli odbywa się w trudnych warunkach lub pod presją czasu. Warto przed podróżą zaplanować trasę, sprawdzić pogodę, a jeśli to możliwe – jechać z kimś doświadczonym, kto pomoże w razie wątpliwości. Skupienie i spokój to najlepsi sprzymierzeńcy początkującego kierowcy. Nie warto też porównywać się do innych – jazda z odpowiedzialnością jest ważniejsza niż osiąganie maksymalnej prędkości.

Korzystanie z autostrady może wydawać się z początku stresujące, ale z czasem staje się rutyną. To najszybszy i najbezpieczniejszy sposób przemieszczania się na długich trasach. Klucz to opanowanie podstawowych zasad: dynamiczny wjazd, jazda prawym pasem, zachowanie odstępu i umiejętność planowania przerw. Świeży kierowca, który nabierze wprawy i pewności siebie, bardzo szybko odkryje, że autostrada daje komfort podróżowania, jakiego nie oferują zwykłe drogi krajowe.